Jak uzyskać numer EORI i dlaczego jest kluczowy dla przedsiębiorców?

Numer EORI, czyli Wspólnotowy System Rejestracji i Identyfikacji Podmiotów Gospodarczych, jest nieodzownym elementem działalności gospodarczej związanej z handlem międzynarodowym. Bez niego żadna firma w Unii Europejskiej nie może legalnie importować ani eksportować towarów poza wspólnotę. Znajomość zasad funkcjonowania tego systemu oraz procedur związanych z nadawaniem numeru EORI jest kluczowa dla każdego przedsiębiorcy planującego ekspansję na rynki poza UE. Jakie są wymogi, kto musi go posiadać i jak wygląda cały proces? O tym opowiemy w artykule.

Czym jest numer EORI i dlaczego powstał?

Numer EORI, czyli Economic Operators Registration and Identification, został stworzony w celu uproszczenia procedur celnych i umożliwienia skutecznej identyfikacji podmiotów gospodarczych na terenie Unii Europejskiej. Działa on jako unikalny identyfikator w relacjach z administracją celną, co pozwala na precyzyjne i szybkie przetwarzanie informacji dotyczących towarów przewożonych przez granice.

Numer ten powstał w ramach inicjatywy e-Customs, która ma na celu cyfryzację procesów celnych w UE. Ujednolicenie numeracji w całej wspólnocie sprawiło, że przedsiębiorcy z różnych państw członkowskich korzystają z jednego standardu, co znacząco zmniejsza ryzyko błędów i opóźnień. Numer EORI nie tylko ułatwia formalności celne, ale również umożliwia prowadzenie statystyk handlowych oraz kontrolę przepływu towarów. To narzędzie jest dziś podstawą każdej transakcji celnej.

W Polsce struktura numeru EORI opiera się na numerze NIP, który jest poprzedzony oznaczeniem kraju „PL” oraz pięcioma zerami. Przykładowo, dla firmy z NIP 1234567890 numer EORI wygląda następująco: PL123456789000000. W przypadku przedsiębiorstw z krajów trzecich numer kończy się literą „Z”, co odróżnia go od podmiotów z UE.

Kto musi posiadać numer EORI?

Numer EORI jest wymagany od każdego przedsiębiorcy, który zamierza dokonywać eksportu lub importu towarów poza granice Unii Europejskiej. W praktyce oznacza to, że każda firma prowadząca działalność handlową z krajami trzecimi musi ubiegać się o jego nadanie. Bez tego numeru nie jest możliwe przeprowadzenie odprawy celnej ani ubieganie się o przywileje związane z uproszczonymi procedurami celnymi, takimi jak status AEO czy korzystanie z procedury TIR.

Warto podkreślić, że obowiązek ten nie dotyczy osób fizycznych, które sprowadzają towary na własny użytek. Jednakże, jeśli osoba fizyczna działa jako przedsiębiorca, nawet sporadyczne transakcje handlowe wymagają posiadania numeru EORI. Co istotne, przedsiębiorca może posiadać tylko jeden taki numer, który obowiązuje na terenie całej UE, co eliminuje konieczność wielokrotnej rejestracji w różnych państwach członkowskich.

Firmy spoza UE również podlegają obowiązkowi rejestracji, jeśli zamierzają uczestniczyć w transakcjach na terenie Unii Europejskiej. W takim przypadku procedura nadawania numeru różni się nieco od standardowej i wymaga rejestracji w pierwszym kraju członkowskim, w którym zamierzają dokonać zgłoszenia celnego. Dla tych podmiotów, numer EORI staje się przepustką do legalnego działania na unijnym rynku.

Jak uzyskać numer EORI krok po kroku?

Uzyskanie numeru EORI jest procesem, który wymaga przejścia przez kilka jasno określonych etapów. Każdy przedsiębiorca powinien dokładnie zapoznać się z procedurą, aby uniknąć opóźnień wynikających z błędów formalnych. W Polsce procedura odbywa się za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC), która stanowi centralne miejsce do załatwiania spraw związanych z cłem.

Oto kroki, które należy wykonać, aby uzyskać numer EORI:

• Załóż konto na PUESC
  Każda osoba ubiegająca się o numer EORI musi zarejestrować się na platformie PUESC. Rejestracja wymaga podania podstawowych danych osobowych, takich jak imię i nazwisko, adres e-mail oraz numer telefonu. Po wypełnieniu formularza system wygeneruje kod weryfikacyjny, który należy podać przy pierwszym logowaniu. Ważnym krokiem jest również wybór rozszerzonego zakresu uprawnień konta, co umożliwia późniejsze składanie wniosków związanych z numerem EORI.
• Uzyskaj numer ID SISC
  Po zakończeniu rejestracji na PUESC przedsiębiorca otrzymuje unikalny numer ID SISC. Jest to identyfikator, który umożliwia komunikację z administracją celno-skarbową. ID SISC stanowi podstawę do kolejnych etapów, takich jak rejestracja firmy i wnioskowanie o numer EORI.
• Złóż wniosek WRP0001
  W kolejnym kroku przedsiębiorca loguje się na PUESC i wypełnia interaktywny formularz WRP0001. Formularz ten wymaga podania takich informacji jak NIP, REGON, dane adresowe firmy, kod PKD działalności oraz obszar działania (w tym przypadku „cło”). Po wypełnieniu formularza generuje się dokument, który należy podpisać podpisem kwalifikowanym, profilem zaufanym lub certyfikatem celnym.
• Oczekuj na potwierdzenie rejestracji
  Po złożeniu wniosku należy poczekać na potwierdzenie nadania numeru EORI. Proces ten zwykle trwa od jednego do trzech dni roboczych, pod warunkiem, że wszystkie dane w formularzu zostały podane poprawnie. Informacja o nadaniu numeru pojawia się na koncie osoby fizycznej w systemie PUESC.

Uzyskanie numeru EORI jest całkowicie bezpłatne, chyba że przedsiębiorca korzysta z pełnomocnika, co wiąże się z dodatkową opłatą skarbową za pełnomocnictwo.

Weryfikacja i wykorzystanie numeru EORI w praktyce

Po uzyskaniu numeru EORI, kluczowym krokiem jest jego prawidłowe wykorzystywanie w procesach celnych. Numer ten należy podawać w zgłoszeniach celnych, dokumentach przewozowych oraz przy ubieganiu się o pozwolenia i certyfikaty związane z działalnością handlową.

Dla przedsiębiorców, którzy chcą sprawdzić, czy ich firma lub partner handlowy posiada aktywny numer EORI, dostępne są różne narzędzia weryfikacyjne, w tym wyszukiwarka na stronie Komisji Europejskiej. Wystarczy wprowadzić numer EORI, aby uzyskać informacje o jego ważności oraz danych podmiotu.

Jeżeli firma zauważy, że dane powiązane z jej numerem EORI są nieaktualne, konieczne jest ich zaktualizowanie za pomocą platformy PUESC. Proces ten wymaga ponownego złożenia wniosku, co jest stosunkowo prostym i szybkim krokiem. Regularne monitorowanie aktualności danych jest niezwykle ważne, aby uniknąć problemów z odprawą celną.

Numer EORI to również klucz do korzystania z uproszczonych procedur celnych, takich jak procedura TIR czy status AEO. Przedsiębiorcy, którzy regularnie dokonują transakcji międzynarodowych, mogą dzięki temu numerowi znacznie usprawnić swoje operacje. Warto zatem pamiętać o jego odpowiednim wykorzystaniu i przestrzeganiu przepisów związanych z handlem międzynarodowym.